TÜİK, 2021-2023 yıllarına ilişkin hayat tabloları verilerini açıkladı. Buna göre, yeni doğmuş bir bireyin mevcut ölümlülük risklerine maruz kalması durumunda yaşaması beklenen ortalama yıl sayısı olarak tanımlanan doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye’de 2020-2022 döneminde 77,5 yıl iken, 2021-2023 döneminde 77,3 yıl oldu. Türkiye’de 2020-2022 döneminde erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresi 74,8 yıl, 2021-2023 döneminde ise 74,7 yıl olarak belirlendi. Kadınlarda ise bu süre 80,3 yıldan 80 yıla düştü. Erkekler ve kadınlar arasındaki doğuşta beklenen yaşam süresi farkı 5,3 yıl olarak hesaplandı.
Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki kişilerin ortalama kalan yaşam süresi 63,5 yıl oldu. Erkekler için bu süre 60,9 yıl, kadınlar için ise 66,1 yıl olarak belirlendi. 30 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 49,1 yıl oldu; erkekler için 46,6 yıl, kadınlarda ise 51,5 yıl olarak hesaplandı. Türkiye genelinde, 50 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 30,1 yıl olurken, erkekler için bu süre 27,8 yıl, kadınlar için ise 32,3 yıl olarak tespit edildi. 2021-2023 dönemi hayat tablolarına göre, 65 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 17,4 yıl olarak hesaplandı; erkekler için bu süre 15,7 yıl, kadınlarda ise 19 yıl oldu.
Yaşam Süresi En Yüksek İl: Tunceli
Doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il Tunceli, 80,8 yıl ile öne çıkıyor. Tunceli’yi 79,7 yıl ile Şırnak ve Mardin takip ediyor. Beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 76,1 yıl ile Kilis. Kilis’i 76,2 yıl ile Gaziantep ve 76,8 yıl ile Adana izliyor. Erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il yine Tunceli, 78,1 yıl ile dikkat çekiyor. Tunceli’yi 77,1 yıl ile Mardin ve 77 yıl ile Bingöl izliyor. Erkeklerde beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il 73,2 yıl ile Kilis; Kilis’i 73,6 yıl ile Gaziantep ve 74 yıl ile Kırklareli, Edirne ve Adana takip ediyor. Kadınlarda doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il ise 83,6 yıl ile Tunceli. Tunceli’yi 83,3 yıl ile Şırnak ve 82,5 yıl ile Muğla izliyor. Kadınlarda beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il 78,7 yıl ile Gaziantep; Gaziantep’i 79,1 yıl ile Kilis ve 79,2 yıl ile Kütahya ve Hatay izliyor.
En fazla nüfusun bulunduğu İstanbul, doğuşta beklenen yaşam süresinde 78,6 yıl ile Türkiye ortalamasının üstünde yer alıyor. Bu değer, erkeklerde 75,8 yıl, kadınlarda ise 81,3 yıl oldu. Doğuşta beklenen yaşam süresinde Ankara da 79,2 yıl ile Türkiye ortalamasının üzerinde bulunuyor; bu değer erkeklerde 76,5 yıl, kadınlarda ise 81,8 yıl olarak tespit edildi.
Eğitim Düzeyi Yükseldikçe Yaşam Süresi Uzadı
Hayat tabloları yoluyla elde edilen doğuşta beklenen yaşam süresi bilgisine ek olarak, ilk kez eğitim durumuna göre beklenen yaşam süresi bilgisi de hesaplandı. Türkiye’de eğitim düzeyine göre beklenen yaşam süresi incelendiğinde, eğitim düzeyi yükseldikçe beklenen yaşam süresinin de uzadığı görüldü. Her yaştaki beklenen yaşam süresi, düşük eğitime sahip kişiler arasında daha az olurken, artan eğitim düzeyi ile birlikte beklenen yaşam süresinin de arttığı tespit edildi. Cinsiyet ayrımında, eğitim düzeyine göre beklenen yaşam süresine bakıldığında, hem erkek hem de kadınlarda eğitim düzeyi yükseldikçe beklenen yaşam süresinin de arttığı gözlemlendi. Ortaöğretim altı eğitim seviyesi ile yükseköğretim eğitim seviyesine sahip 30 yaşındaki kişilerin beklenen yaşam süreleri arasındaki farkın yaklaşık 5 yıl civarında olduğu belirlendi.
