Kentsel dönüşüm kapsamında yeniden inşa edilen riskli yapıların satışı sırasında ödenen tapu harçları dava açarak geri alınabiliyor. Kentsel dönüşüm kapsamında tapu dairesinde yatırılan harçlar muaf tutuluyor. Buna karşın artık kentsel dönüşüm dahilinde inşa edilen yapılardan alınan evler için yatırılan tapu devir harçları ve müteahhitlerden daire satın alanların ödedikleri tapu harçları iade ediliyor.
6306 sayılı Kentsel Dönüşüm Kanunu’na göre yıkılıp tekrar inşa edilen yapıların inşa edildikten sonraki ilk satışları tapu harcından muaf olmasına rağmen, tapu idareleri tarafından harç alınabiliyor. Hatalı tahsil edilen tutarlar için dava açılabiliyor.
Kentsel dönüşüm tapu harcı iadesi
1- Satış gerçekleştikten sonra 30 günlük süre içerisinde ilgili vergi dairesine dilekçe ile başvurup ödeme dekontu, tapu fotokopisi, riskli yapı muafiyet yazısı, riskli yapı belgesi ve sözleşme (Arsa payı karşılığı veya diğer modellerle yapılmışsa o sözleşme) ekleyerek düzeltme istenebiliyor.
2- Satış yapıldıktan sonra 30 günlük süre geçtikten sonra başvuru yapılacaksa eğer Gelir İdaresi Başkanlığına şikayet yoluyla başvuruda bulunabiliniyor.
3- 30 günlük sürede başvuru Vergi Mahkemesi reddeder veya 30 günlük süre geçtikten sonra yapılan Gelir İdaresi başvurusu reddedilirse red tarihinden itibaren 30 günlük süre içerisinde Vergi Mahkemesi’ne dava açılabiliyor.
4- Vergi Dairesi veya Gelir İdaresi Başkanlığına yapılan başvuru red edildikten sonra 30 günlük süre içerisinde Vergi Mahkemesi’ne dava açılabiliyor.
Kimler tapu harcı iadesi alabilecek?
Kentsel dönüşüm bölgelerinde inşaat yapan müteahhitler ile arsa karşılığı inşaat sözleşmeleri uyarınca arsalarını müteahhitlere vermiş mülk sahipleri, müteahitlerden ve mülk sahiplerinden satın alanlar tapu harcı iadesi alabiliyor.
Faiziyle isteyebilirsiniz
6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında muaf olanlar, ödemiş oldukları harçları faizi ile birlikte iadesini isteyebiliyor.
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 5. Vergi Dava Dairesi’nin 2019/6043 Esas 2020/535 Karar 16 Ocak 2020 tarihli kararında bu husus şu şekilde ifade edildi:
’Davacının faiz istemine gelince; bilindiği üzere faiz, paranın sahibinden başkası tarafından kullanılmasının sahibine vermiş olduğu zararın karşılığı, başka bir ifadeyle tazmini olarak tanımlanmaktadır. Hukuken öngörülmeyen bir harcın tahsili sonrası doğan zararın tazmini hususunun da bir hukuk devletinde, Anayasanın 125’inci maddesinin “İdare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür” hükmünde tanımını bulan “İdarenin Sorumluluğu” ilkesi çerçevesinde değerlendirilmesi bir zorunluluktur. Bu itibarla yersiz tahsil edilen tutarın bu husustaki genel hükümleri içeren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’da öngörülen oranda faiz uygulanmak suretiyle davacıya iadesi gerekmektedir.’’
Mahkemeye yoluna başvurmadan önce ise ilgili idari kurumlara başvurma zorunluluğu bulunuyor. Bu nedenle ödedikleri harçların iadesi talebinde bulunacak kişilerin önce ilgili kuruma idari başvurmada bulunmaları, bu başvurunun olumsuz sonuçlanması veya kanuni süresi içinde cevap verilmemesi halinde görevli ve yetkili mahkemede dava açmaları gerekiyor.
Kentsel dönüşüm tapu harcı iadesi için gerekli belgeler
a) Vergi Tahsil Alındısı
b) Tapu Senedi Fotokopisi
c) Riskli Yapı Belgesi
d) Riskli Yapı Muafiyet Belgesi
e) Sözleşme Örneği (Arsa Payı Karşılığı veya başka modellerle yapılmışsa o sözleşme)
Kentsel dönüşüm tapu harcı iadesi dava
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 5. Vergi Dava Dairesi’nin önüne gelen uyuşmazlıkta taşınmaz için ödenen tapu harcı olduğu, tapu üzerinde riskli bina şerhi konulduğu, taşınmaz üzerinde yeni inşa edilen yapının bağımsız bölüm satışlarında 6306 sayılı Kanunun 7/9. maddesi ile Yönetmeliğin 16/9. maddesinde belirtilen harç, vergi ve ücretlerden istisna olduğunu açıklamıştır. Konuyla ilgili karar bölümü şu şekilde:
‘’…gayrimenkullerin ivaz karşılığında devir ve iktisabının harca tabi olduğu, ancak 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun ile 775 Sayılı Gecekondu Kanunu uyarınca yapılacak devir ve tescillerin ise tapu harcından müstesna olduğu, buna göre anılan kanun uyarınca yapılan gecekondu önleme ve kentsel yenileme uygulamalarının belirtilen istisnadan yararlanacağı sonucuna varılmıştır.
Uyuşmazlığa konu olayda; 6306 sayılı Yasa kapsamında gerçekleştirilen devir ve tescil işlemi nedeniyle tapu harcı tahsili yasal dayanaktan yoksun olup, aksi yönde tesis edilen işlemin iptali ile tahsil edilen tapu harcı tutarının davacıya iadesi gerektiği sonucuna varılmıştır.’’
