Doğaya geri kazandırma çalışmaları kapsamında ‘Hüsamlar Yeniden – Eski Maden Sahası Rehabilitasyonu’ ismiyle hayata geçirilen projenin pilot uygulaması ise 65 hektarlık alanda yapıldı. Çalışma kapsamında eski maden sahasına yürüyüş yolları yapılarak, piknik alanları ve göletler gibi bir dizi rekreasyon alanı da oluşturulacak. Ayrıca Milas’ın simgesi olan bir anıt zeytin ağacı da rehabilitasyonun merkezine dikilecek.
Etkinliğin açılış konuşmasını yapan Maden ve Petrol İşleri (MAPEG) Genel Müdürü Arslan Narin, maden rezervlerimizin ekonomiye kazandırılması gerektiğini belirterek madenciliğin ülkemizin kalkınmasında son derece önemli bir sektör olduğunu ifade etti.
Maden sahalarının rehabilitasyonu konusunda ülkemizin önemli bir aşama kaydettiğini vurgulayan Narin, “MAPEG olarak yürüttüğümüz TÜRMES projesi ile rehabilitasyon faaliyetlerini yerinde inceleyerek bir envanter oluşturuyoruz. Bugüne kadar bu kapsamda 9 bin hektarlık alanda 20.7 milyon ağaç dikildiğini tespit ettik. Madenlerimizi keşfedecek, sürdürülebilir yöntemlerle işletecek ve sonunda doğaya geri kazandıracağız” dedi.
DOĞRU PLANLAMA VURGUSU
Yeniköy Kemerköy Enerji Genel Müdür Yardımcısı Burak Işık da şunları söyledi: “Planlama süreci rehabilitasyon çalışmalarının yüzde 90’ını oluşturuyor. Doğru bir planlama, başarılı bir rehabilitasyonun ilk şartı. Geçtiğimiz yıl 65 hektar alanda yaptığımız dikim çalışmalarında yüzde 96’ya varan tutma oranı elde ettik. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği’nin deneyimi ve bölge halkı ile yapılan istişareler bu başarının temel unsurları oldu.”
MADEN ALANINDA ZEYTİN ÖRNEĞİ
Etkinlikte düzenlenen panelde konuşan İTÜ Maden Fakültesi Dekanı Prof. Mustafa Kumral, insanlık tarihinin ilk yıllarından beri maden kullanımının devam ettiğine işaret ederek, “Maden olmasa insanlık olmazdı. Kullandığımız her şeyde maden var. Maden sahalarını yeniden rehabilite ederek topluma ve çevreye geri kazandırmalıyız” dedi. Panele katılan Ankara Üniversitesi Gıda Güvenliği Enstitüsü Müdürü Prof. Mücahit Taha Özkaya da bir linyit madeni sahasını madalyalı bir zeytin bahçesine çevirme projesindeki deneyimini anlattı: “Doğal saksı yöntemi uyguladık. Dikim sırasında kompostlu toprak hazırladık. Arazide ot ekerek kaymayı engelledik. 3-4 sene sonra sulamayı de kestik.
Çünkü bizim için önemi olan zeytinyağından polifenol elde etmek. Bu hastalıklara karşı çok önemli bir maddedir. Zeytin o kadar kadim ve dayanıklı bir ağaç ki sahra çölünde bile zeytincilik yapılıyor. Zeytin az suyla yaşayabilen bir ağaç türü ve az suyla daha fazla polifenol üretiyor, daha değerli oluyor. Ve 680 polifenol elde ettik.”
SU KULLANIMI ÖNEMLİ
Panelde konuşan Ankara Üniversitesi Su Yönetimi Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Gökşen Çapar, maden sahalarında su kullanımının önemine işaret ederken, “Üretim tesislerinde, tarlada mümkünse içme suyu kalitesinde su kullanmamalı, suyu yeniden kullanmanın farklı yollarını aramalıyız” diye konuştu. ‘Hüsamlar Yeniden Projesi’ danışmanı Doç Dr. Sultan Gündüz de projeyi hazırlarken çevre köyleri inceleyerek bitki türleri, ihtiyaç duyulan türler gibi araştırmalar yaptıklarını, su kaynakları ve yağmur hasadı gibi kaynaklar üzerinde çalıştıklarını anlattı.
