Türkiye uzun yıllardır Avrupa’da pek çok ülkeden plastik atık ithalatı gerçekleştiriyor. Başta İngiltere, Belçika ve Almanya gibi ülkelerin bulunduğu pek çok Avrupa ülkesi, plastik atıklarını ülkemize gönderiyor. Bunun sebebi ise bu plastik atıkların geri dönüşüm ile yeniden plastik üretimine dahil edilmeye uygun olması.
Ülkemizde geri dönüşüm altyapısı gelişmiş olmadığı için kendi plastik atıklarımızı geri dönüşüme uygun hale getiremiyoruz ve bunun yerine farklı ülkelerden geri dönüşüme müsait atıklar satın alıyoruz. Çünkü bu, gelişmiş bir geri dönüşüm altyapısı kurmaktan daha ucuz ve topluma bu bilinci kazandırmaya çalışmaktan daha kolay bir yol. Ancak her bir detayı ayrı üzücü olan bu durum, ülkemizi büyük bir plastik atık çöplüğüne çeviriyor.
Greenpeace verilerine göre 2020’de de Avrupa’dan en çok plastik atık alan ülke olduk:
Greenpeace, ülkemizde Avrupa’dan atık ithalatının 2020 yılında bir önceki yıla oranla yüzde 13 arttığını açıkladı. Ayrıca 2004 yılından itibaren bakıldığında ise alınan plastik atık miktarının 196 kat arttığı belirtiliyor. Ancak ne yazık ki para verip aldığımız bu çöpler, denetimin eksik olması sebebiyle gerçekten geri dönüştürülmüyor.
Yine Greenpeace’den gelen açıklamalara göre, plastik çöplerin büyük kısmı yakılıyor ya da doğaya atılıyor. Bu da geri dönüşü olmayan büyük bir çevre kirliliğine sebep oluyor. Türkiye, şu an Akdeniz’de en büyük çevre kirliliği yaratan ülkelerden biri ve Avrupa’dan çöp almaya devam ettikçe bu durum hem çevre kirliliğine sebep olacak hem de insan sağlığını tehdit eden problemler yaratacak.
Greenpeace tarafından Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ve İngiltere Ulusal İstatistik Dairesi’den topladığı veriler:
- Türkiye, 2020 yılında Avrupa Birliği ülkeleri ve İngiltere’den toplam 659,960 ton plastik atık ithal etti.
- 2019 yılında Avrupa’dan Türkiye’ye gelen plastik atık miktarı 582,296 tondu. 1 yılda plastik atık ithalatı yüzde 13 arttı.
- Türkiye 2020 yılında da Avrupa’dan en çok plastik atık alan ülke oldu. Türkiye Avrupa plastik atık ihracatının yüzde %28’ini karşıladı.
- Plastik atık ithalatı son 16 yılda (2004’ten bu yana) ise 196 kat arttı.
- Türkiye’ye 2020 yılında en çok plastik atık gönderen ilk beş ülke: İngiltere (209,642), Belçika (137,071), Almanya (136,083), Hollanda (49,496), Slovenya (24,884)
Konuya ilişkin açıklama yapan Greenpeace Akdeniz Biyoçeşitlilik Projeler Lideri Nihan Temiz Ataş, “Geçen sene başlattığımız ‘Türkiye Plastik Çöplüğü Olmasın’ kampanyamız sonucunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı plastik atık ithalatı kotasını düşürdü; bu adımın güzel ancak yeterli olmadığını o zaman da söylemiştik. Verilerden ve sahadan gördüğümüz kadarıyla Avrupa’nın en büyük plastik çöplüğü olmaya devam ediyoruz. Hatta kotanın düştüğü günden sonra da artış devam ediyor. Bu durum, denetim mekanizmalarının sıkılaştırılması gerektiğini gösteriyor. Bununla birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanı, Ocak ayında hedefin sıfır atık ithalatı olduğunu belirtti. Bakanlığın bu taahhüdünü acilen gerçekleştirerek plastik atık ithalatı yasağı eylem planını açıklamasını, denetim ve şeffaflık mekanizmalarını artırmasını talep ediyoruz” ifadeleriyle alınması gereken önlemleri belirtti ve durumun ciddiyetine dikkat çekti.
