Yürüyüş, stress azaltımı, düzenli uyku 15 altın kuralın içerisinde yer alıyor. Nöroloji Uzmanı Dr. Mehmet Yavuz, sağlıklı yaşam için şu maddeleri sıraladı:
MADDE 1: YÜRÜYÜŞ
“Yürümek; Her gün düzenli olarak en az iki kilometre yürümek hem beden hem de beyin sağlığını olumlu etkilemektedir. Çünkü düzenli yürüme beyinde yeni bağlantıların oluşmasına neden olmaktadır.
MADDE 2: STRES
Stres; Kronik stres hem bedensel hem de zihinsel aşınmaya neden olur. Bilhassa birçok psikolojik hastalığın temelinde stres vardır. O halde stresi mümkün mertebe hayatın dışında tutabilmek sağlıklı yaşamanın anahtarlarındandır.
MADDE 3: ANTİOKSİDAN
Antioksidanlar; En güçlü beş antioksidan vardır. Bunlar lipoik asit, C ve E vitaminleri, glutathione ve koenzim Q 10’dur. Bunların içerisinde en güçlüsü lipoik asittir. Antioksidanlar serbest radikalleri yok ederek hücre hasarlanmasını azaltırlar. Böylece yaşlanma sürecini yavaşlatırlar.
MADDE 4: BESLENME
Sağlıklı beslenme: Gıda disiplinleri ömrümüzü belirleyen en önemli unsurlardan biridir. Özellikle doymamış yağlar, domuz yağı, cips ve fast food tarzı gıdalar zar akışkanlığını değiştirerek hücresel iletişimi bozarlar. Eğer beyin ve beden sağlığını korumak istiyorsak bol antioksidan içeren gıda ve sebzelere ağırlık vermek zorundayız.
Örneğin ıspanak ve çileğin içinde bulunan ve güçlü oksit giderici olan flavanoidlerin, tıpkı balık yağında olduğu gibi beyin hücre zarlarının akışkanlığını artırdığını bilmekteyiz. Nitekim balık yağı ve omega 3’ten zengin gıdaların hücresel iletişim akışkanlığını yükselttiği artık tevatur olmuş bilgilerdendir.
Yemeklerinizdeki sebze ve meyve miktarlarını biraz artırmak, antioksidan etkisinin yüzde 25 daha fazla olması demektir. Antioksidan ihtiva eden diğer sebze ve meyveler ise şunlardır; Yaban mersini, böğürtlen, brüksel lahanası, karalahana, erik, brokoli, pancar, portakal, kırmızı üzüm ve üzüm suyu, kırmızı dolmalık biber, kiraz, kivi, kızılcık, patlıcan, domates, salatalık ve çay.
MADDE 5: VİTAMİN
Vitaminler; Vitamin ve mineraller, vücudumuzdaki hemen her kimyasal tepkimede katalizör görevi üstlenirler. Her ne kadar gıdalarla ihtiyacımız olan vitaminleri alıyorsak da, özellikle çeşitliliği olmayan beslenme alışkanlıklarında, dışarıdan vitamin ve mineral takviyesi şarttır.
B vitamininin hücrelerin kendilerini yenilemesinde ve onarımında tartışmasız faydaları vardır. C vitamini en önemli antioksidanlardan biridir. Aynı zamanda enfeksiyonlara karşı vücudu korunaklı kılar. E vitamini hem güçlü bir antioksidandır hem de damar lümenini ve damar sertliğini iyileştirici rolü vardır. Ancak son yıllarda vitaminleri tek tek değil de multivitamin ve mineral takviyelerini tercih eden kanaatler yoğunluktadır.
Multivitaminler markadan markaya değişmekle beraber ideal olanları, içeriğinde A, B, C, D3, E vitaminleri, kalsiyum, fosfor, demir, magnezyum, mangan, selenyum, potasyum ve klor bulunan terkiplerdir.
MADDE 6: UYKU
Düzenli uyku; Gerek bedensel gerekse zihinsel dinlenme için uyku olmazsa olmazdır. Fare deneylerinde uykusuz bırakılan farelerin diğerlerine göre çok daha az yaşadıkları tespit edilmiştir. Dolayısıyla uyku kaybedilen bir zaman değildir. Yeni doğan bebekler günde 18-20 saat uyku ile gelişimlerini sürdürürler. Erişkin hayatta ise günde en az 7 saat uyku bedensel hücre yenilenmesi ve hafızanın derlenip toparlanması için şarttır.
MADDE 7: MUTLULUK
Huzur ve mutluluk; Mutluluk için hedef koymamak gerekiyor. Ev alırsam mutlu olacağım, araba alırsam mutlu olurum, şunu elde edersem, bunu gerçekleştirirsem mutlu olacağım gibi söylemler mutluluğa hedef koymaktır.
Mutluluk hedefler gerçekleşince yaşanacak bir süreç değil, hayatın her anında hissedilmesi gereken bir duygudur. Kısacası mutluluk bir hedef değil yolculuktur. Bir insanın iç huzuru birçok hormonal aktivitenin sağlıklı işlemesini sağlar bu da uzun yaşamanın anahtarlarından biridir.
MADDE 8: ZARARLI ALIŞKANLIKLAR
Sigara, alkol ve uyuşturucudan uzak durmak; Bu tür zararlı maddelerin, sebep olduğu çeşitli kronik hastalıklarla ömrü kısalttığı artık herkesçe bilinen bir gerçektir.
MADDE 9: OLUMLAMA
Olumlu düşünmek, iyimserlik; 70 bin kişi üzerinde yapılan bir araştırmada iyimserliğin kötümserliğe göre yüzde 11 düzeyinde ömrü uzattığı belirlenmiştir.
MADDE 10: KİLO VERMEK
İdeal kiloyu muhafaza etmek; Obezite en sinsi hastalıktır. Genelde metabolizmanın yaşla birlikte gittikçe yavaşlaması ile zamanla artan kilolar, ilerleyen yaşlarda ciddi bir sağlık sorunu haline gelir.
Öyleki en iyimser ihtimalle 20 yaşından itibaren yılda yarım kilo alan bir kişi 70 yaşında geldiğinde 25 kilo fazlası olacaktır. Bu da haliyle yağlanmayı da beraberinde getirecektir. Böylece o kişi fazla olan kilolar kadar ağırlığı sürekli bir hamal gibi taşıyacaktır. Ayrıca kalbin de iş yükü artacak, daha fazla dokuya kan göndermeye çalışacaktır.
MADDE 11: CHECK-UP
Düzenli sağlık kontrolu; Düzenli olarak sağlık kontrollerinden ve check-up’tan geçmek gelişmesi muhtemel hastalıkları daha başlangıç dönemindeyken tespit etmeye ve tedavide erken davranılmasına neden olur. Çünkü ilerlediğinde ölümcül olabilen birçok hastalık başlangıç dönemlerinde teşhis edildiklerinde tamamen şifa ile sonuçlanabilmektedir.
MADDE 12: MANEVİYAT
Maneviyat; İnanmak, beraberinde tevekkül duygusunu da getirir. Tevekkül ise hayatın çeşitli sıkıntılarına karşı dayanma gücü verir. Dua yoluyla sıkıntıları ve istekleri dile getirmek kişinin içindeki yaşam enerjisini kuvvetlendirir ve güçlendirir.
MADDE 13: AİLE DÜZENİ
Aile düzeni ve güzel dostlar; Düzenli aile hayatı ve evlilik, ömrü uzatan sebeplerden biridir. Dünya üzerinde yapılan sayısız araştırmanın sonucu, evlilik sebebiyle düzenli ve kontrollü hayatın ömrü uzattığı yönündedir. Araştırmalar sağlam aile bağları ve samimi arkadaşlık ilişkilerinin ömrü uzattığını göstermektedir. Bu durum sadece insanlara özgü değildir. Örneğin birçok arkadaşa sahip maymunların diğerlerine göre %11 oranında daha uzun yaşadıkları tespit edilmiştir.
MADDE 14: HEDEF BELİRLEMEK
Sürekli hedeflerin olması; 6 bin kişi üzerinde 14 yıl süren bir araştırmada belli bir amacı olmayan insanların daha kısa ömürlü oldukları belirlenmiştir. Nitekim ülkemizde de emekli olduktan sonra yaşam için bir hedef belirleyememiş insanların şu veya bu nedenle daha kısa sürede hayatlarını kaybettikleri görmekteyiz.
MADDE 15: DOĞAYLA İÇ İÇE OLMAK
Topraklanma; Doğa ile iç içe olma, sağlıklı ve uzun bir ömür için olmazsa olmazlardandır. İdeal olan yüksek katlı ve iç içe apartman dairelerinde değil, müstakil, bahçeli evlerde yaşamaktır. Maalesef şehir hayatı, topraktan uzak bir şekilde beton yığınları arasında yaşama mecburiyeti oluşturmaktadır. Hiç olmazsa evin bir köşesinde çiçek yetiştirmeli ve saksılardaki toprağa temas edilmelidir.”
