Hava sıcaklıkları arttı. Ülke genelinde 30°C’yi aşan sıcaklıklar yaşanıyor. Yaz ayına yakışır bu sıcaklıklar, faydalarından yararlanmak için güneşlenmek istemenize neden olabilir. Güneşin insan vücudu üzerinde birçok etkisi vardır.
Güneşten gelen UVB ışınları sayesinde ciltte D vitamini sentezi gerçekleşir. Yıl boyunca, D vitamininin aktif formlarını sentezlemek için günlük 15 ila 30 dakikalık güneşlenme yeterlidir. Çocukların nornal gelişimi, yetişkinlerde kemik yoğunluğunun korunması, osteoporozun önlenmesi ve bağışıklığın güçlendirilmesi için D vitamini gereklidir.
Güneş ışığı göz seviyesinde de etkilidir. Gözlerden beynin belirli bölgelerine bir sinyalin iletilmesi, belirli hormonların üretimini tetikler. Aynı şekilde sadece ışıksız ortamda üretilen melatonin sayesinde uyku ayarlanır.
Güneş ışığı arycaı ruh hali için de iyidir. Depresyon ve güneş ışığı arasındaki bağlantı çeşitli araştırmalarda kanıtlanmıştır ve ışık tedavisinin mevsimsel depresyon tedavisinde kullanımı uzun yıllardır yapılmaktadır.
Güneş ışığı hiperaktivitede azalma da sağlar. Araştırmalar, güneş eksikliğinin çocuklarda dikkat bozukluğu ve hiperaktivite vakalarının üçte birini, yetişkinlerde ise üçte ikisini tetikleyebileceği bilinmektedir. Güneş ışığı, uyanış ve bilgi edinme için güçlü bir uyarıcıdır.
Kendinizi güneşten korumak neden önemlidir?
Kendinizi güneşten nasıl koruyacağınızı açıklamadan önce, bu adımın neden gerekli olduğuna bakalım. Güneş cilt için zararlı olabilir.
Güneşten gelen UVA ışınları cilde çok derinden nüfuz eder ve cilt yaşlanmasını hızlandırır. Koyu lekelerin ve kırışıklıkların ortaya çıkmasına neden olan UVA ışınlarıdır.
UVB ışınları çok fazla alındığında melanomlar gelişebilir. Bunlar kanser hücreleridir. Güneşin cilt üzerindeki etkileri geri döndürülemez olduğu için kendinizi korumanız şarttır.
Güneş yanığı nasıl yönetilir?
Güneş yanığının farklı türleri vardır. Birinci derece yanıklar cildin kızarması ile ortaya çıkarlar. Bu tür güneş yanığı, uzun süre güneşlendikten 6 ila 24 saat sonra ortaya çıkar.
Yüzeysel ikinci derece yanıklar, kabarcıkların ortaya çıkmasına neden olur. Derin ikinci derece yanıklar daha şiddetlidir. Ayrıca kabarcıklar ortaya çıkar ve iz bırakırlar.
Güneş yanığından birkaç gün sonra cilt soyulur. Bu, deskuamasyon adı verilen bir süreçtir. İyileşme süresi boyunca cildin iyi bir şekilde nemlendirilmesi ve güneşten kaçınılması gerekir. Yanıkları gidermek için günde birkaç kez yatıştırıcı bir losyon uygulamak şarttır.
Güvenli güneşlenme için 10 ipucu
Yararlar ve riskler arasında, güneşe karşı nasıl bir tutum benimsenmelidir? Birkaç tavsiyeye uymak, sağlığınız için risk almadan güneşin tüm faydalarından yararlanmanızı sağlayabilir:
1. En sıcak saatlerde güneşlenmekten kaçının
Sıcaklıklar yükseldiğinde ve güneş parladığında, kendinizi iyi korumanız şiddetle tavsiye edilir. Cildinizi korumak ve yaşlanmasını yavaşlatmak için günün en sıcak saatlerinde güneşlenmekten kaçınmalısınız. Yaz aylarında, 12:00 ila 16:00 saatleri arasında doğrudan güneş ışığına maruz kalmamak en iyisidir. Tabii ki hareket etmeniz gerekiyorsa, güneşe çıkabilirsiniz. Önemli olan bahçede veya hatta sahilde bir şezlongda uzun süre güneşlenmemektir.
2. Başınızı korumak için şapka takın
Başınızı korumak için şapka veya kep takmak da çok önemlidir. Güneş tepedeyken, bu alışkanlık güneş çarpmasına karşı korunmaya yardımcı olur. Güneş çarpması, güneşe uzun süre maruz kalmaktan kaynaklanır. Aşırı güneşlenmeden sonra vücut artık vücut ısısını düzenleyemediğinde bu, güneş çarpması olarak adlandırılır. Güneş çarpmasının belirtileri arasında yorgunluk, yüksek ateş, baş ağrısı, baş dönmesi, solunum problemleri, kalp sorunları, kramplar, yoğun susuzluk ve kusma bulunur.
En şiddetli vakalarda güneş çarpması nöbetlere neden olabilir. Bazı insanlar daha fazla risk altındadır. Bunların arasında uykusuz kalanlar, alkol alanlar, kronik hastalığı olanlar, fazla kilolu olanlar, küçük çocuklar, hamileler ve yaşlılar bulunur.
3. Güneş gözlüğü takın
Güneş ışınları belirli bir miktardan sonra cilde zararlı olduğu gibi gözlerimiz için de tehlikelidirler. Bu yüzden güneş gözlüğü takılmalıdır. Gözler için en tehlikelisi oftalmidir. Bu sağlık sorunu korneanın yanmasıdır. Güneşte gözlüksüz kalmak retinanın yaşlanmasını da hızlandırır. Retinanın erken yaşlanması yaşa bağlı makula dejenerasyonunu tetikleyebilir. Güneş gözlüğü satın alırken yüzde 100 UV olarak etiketlendiğinden emin olun.
4. Cilt tipinize uygun güneş koruması uygulayın
Çok sayıda güneş kremi vardır. Krem, yağ veya sprey şeklinde bulunurlar. Formül önemli değildir, size en uygun olanı seçebilirsiniz. Öte yandan, koruma faktörüne özellikle dikkat etmelisiniz. Normalde, güneşe maruz kalmanız orta düzeydeyse, 15 ila 30 arasında bir koruma faktörünün tercih edilmesi önerilir. Güneşlenme süreniz daha fazlaysa 30 ila 50 arasında olmalıdır. 50 yaşından sonra her zaman güneşten korunma faktörü 50’nin tercih edilmesi önerilir.
5. Her 2 saatte bir güneş koruyucu uygulayın
Sabah güneş kremi sürmeniz gün boyunca korunduğunuz anlamına gelmez. Her 2 saatte bir yeniden güneş kremi uygulayın. Bu kural, plajda olsanız da olmasanız da geçerlidir.
6. Her yüzdükten sonra güneş kremini tekrar uygulayın
Plajda veya havuz kenarındaysanız, her yüzmeden sonra güneş kremini yenilemelisiniz. Suya girdiğinizde korumanızın yüzde 20’sinden fazlası kaybolur.
7. Yeterli sıvı alın
Tabii ki cildinizi güneşten korumanız gerekiyor, ancak hepsi bu kadar değil. Vücudunuzu da korumanız gerekir. Bunu yapmak için yeterli sıvı alımı şarttır. Her gün en az 2 litre su içmelisiniz. Aynı zamanda, alkol tüketiminin bırakılmsı ve meyve ve çiğ sebzelerden zengin hafif öğünlerin tercih edilmesi önerilir. Güneşteyken, vücudunuzun vücut ısısını düzenlemesine yardımcı olmak için düzenli olarak su için.
8. Gıda takviyeleri almayı düşünün
Cildinizi güneşe hazırlamak iyi bir fikirdir. Bunun için gıda takviyeleri alabilirsiniz. Temel vitamin ve mineralleri içermelerinin yanı sıra doğal karotenoidler ve omega 3 yönünden zengin bir takviye tercih edebilirsiniz.
9. UV yoğunluğunu izleyin
UV yoğunluğunu izlemeyi bir alışkanlık haline getirebilirsiniz. Herkes güneş tepedeyken riskin yüksek olduğunu biliyor. Ancak bazen hava çok güneşli olmadığında bile UV zararlıdır. Tüm hava durumu uygulamalarında UV ışınlarının gücünü gösteren bir değerleme bulabilirsiniz.
10. Gölgeli alanlar oluşturun
Kendinizi güneşten ve sıcaktan etkili bir şekilde korumak için özellikle bir sıcak hava dalgası durumunda gölgede kalmalısınız. Ayrıca bahçenizde şemsiye, çardak ile gölgeli alanlar oluşturmanız önemlidir. Plaja giderseniz şemsiyenizi almayı unutmayın.
