İstanbul’da hazır betonun hammaddesi olan agrega tedarikinde sorun yaşamaya başladı. Sorunun 2019 yılında İstanbul’da bulunan Cebeci Taş Ocakları sahasının kapanması ve Anadolu Yakası’ndaki sahada da üretimin düşürülmesinden kaynaklandığı dile getiriliyor. Sektör çözüm için Kocaeli ve çevre bölgelerden hammadde bulma yoluna giderken, bu seferde ulaşımdan dolayı yükselen hammadde fiyatlarıyla karşı karşıya kaldığı belirtiliyor. Sektör temsilcilerine göre, zamanında hammadde temin edilemediği için birçok projede gecikmeler yaşanıyor. Sektör temsilcileri, kamu desteğiyle, Çanakkale ve Balıkesir’de bulunan zengin kalker yataklarından elde edilen hammaddenin deniz yoluyla Ambarlı Limanı’na getirilmesiyle İstanbul’un agrega sorunun çözülebileceği ifade ediyor.
“Üretimler 15 ile 20 gün sonraya erteleniyor”
Hazır betonun hammaddesi olan agregaya erişimde sorun yaşamaya başladıklarını belirten Türkiye Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Adem Genç, “Piyasada agrega yok, Çünkü Avrupa Yakası’nda Cebeci agrega sahasında üretim yapılamıyor. Dolayısıyla bir arz eksikliği doğdu. Bu yılın nisan ve mayıs ayından itibaren tam kapasite ile çalışmaya başladık, ancak yeterli agrega bulamıyoruz. Bu nedenle talebin ancak yüzde 70’ini karşılayabiliyoruz. Dolayısıyla eskiden maksimum 1 haftada karşılanabilecek üretim 15 ila 20 gün sonraya öteleniyor” diye konuştu. Bu nedenle agregayı oluşturan kum ve mıcır sorununun gittikçe büyüdüğüne vurgu yapan Genç, “Hazır beton üreticileri İstanbul dışından kum ve mıcır getirmeye başladı. Ancak bu durum da akaryakıtın bu kadar pahalı olduğu bir dönemde ekstra fiyat artışına sebep oluyor. Acil çözümler bulunmazsa projelerin zaman açısından ve fiyat açısından sıkıntıya girecek” yorumunu yaptı.
“Kum, inşaatta en değerli malzeme oldu”
Agrega sorunu nedeniyle Fikirtepe’deki projelerin bloke olmuş durumda olduğunu söyleyen Adem Genç şöyle konuştu, “Birde sosyal konut projesi konutları gelirse buna yetişmek mümkün olmayacak. Çünkü agrega içinde yer alan kumda da sorun var. Eskiden kum denizden elde edilirken, bir bölümü ise kömür sahalarından elde edilirdi. Daha sonra deniz ruhsatları iptal edilerek maden sahalarından elde edilmeye başlandı. Şu anda inşaat sektörü için İstanbul’da en değerli şey kum. Kentte kum yok. Tonu olmuş 250 TL. Metreküpü 400 TL’ye geliyor. Yani şu anda agreganın ana hammaddesini oluşturan kum ve çakıla erişemiyoruz” Avrupa Konutları markasının sahibi Artaş İnşaat’ın Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya da agrega sorunu nedeniyle hazır beton fiyatlarının arttığını söyledi. Son 2 aydan bu yana bu sorunu yaşadıklarını aktaran Çetinsaya, bu nedenle inşaatlarda beton döküm sürelerinin uzadığını dile getirdi.
“Kapasiteye göre değil, hammaddeye göre iş alınıyor”
Mevcut durumda iyi giden havaların etkisiyle birlikte yıl sonu iş kapatma telaşından dolayı hammaddenin yetmediğini dile getiren Onur Beton Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Onur, “İnşaat sektöründe gerçek canlanma olunca zaten hiç yetmeyecek” diye konuştu. Bu nedenle sektörün kapasiteye göre değil de hammadde kapasitesine göre müşteri aldığını aktaran Onur şöyle konuştu: “Hammaddeye bakılmadan sipariş alındığında, bazı tesislerde üretim durabiliyor. Malzeme olmayınca yeni müşteri edinilmiyor. Agreganın içinde yer alan mıcırın tonu Kemerburgaz ocaklarında satış fiyatı 200 TL+KDV oldu. Çerkezköy ocaklarında kum fiyatları da 120-130 TL seviyelerinde. Buna bir de mesafeler eklenince fiyatlar değişiyor.” Onur, kumun İstanbul Havalimanı’nın olduğu bölgelerden çıkarıldığını, ancak bu bölgede de sınırlı tonajlarda kum kaldığını söyledi. Yaşanan sorunun Ticaret Bakanlığı ya da İstanbul Valiliği’nin deniz yoluyla vereceği destekle çözülebileceğini dile getiren Onur, “Çanakkale, Bandırma’da kalker madenlerimiz var. Bu madenlerin deniz yoluyla Ambarlı Limanı’na taşınmasıyla bu konu çözülebilir” dedi.
