Öncelikle şunu hatırlatmakta fayda var; evet, bir uçak kazasında bazı koltuklarda oturanlar diğerlerine nazaran daha az hasar alabilir ancak uçak kazaları çok çok nadiren yaşanır ve düşen bir uçaktan genellikle kurtulan olmaz.
Yine de bu konuda bazı çalışmalar mevcut. Amerikan Federal Havacılık İdaresi’nin verileri ile ABD’deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü ve Wayne Üniversitesinin yıllar önce yaptıkları ortak çalışması bu konuda fikir veriyor.
Bunu anlayabilmek adına, düşürülmek üzere hazırlanan 170 kişilik bir yolcu uçağına kukla yolcular çeşitli pozisyonlarda yerleştirildi.
Bazıları emniyet kemeri takılı ve başlarını kolları arasına almış şekilde, bazıları emniyet kemeri olmadan ama başlarını kolları arasına almış şekilde, bazıları ise hem emniyet kemeri olmadan hem de başlarını korumadan oturtuldu.
Uçağı havalandıran pilotlar belli bir irtifadan sonra paraşütle atladıktan sonra uçak kontrollü bir şekilde Meksika’daki bir çöle düşürüldü.
Bu düşüş şeklinin özellikle tercih edilmesinin nedeni ise kazaların %80’inin bu şekilde olmasıydı. 225 km hızla çakılan uçak kısa sürede parçalandı. Sonrasında yapılan incelemelerde hangi koltukta, hangi pozisyonda oturan kuklaların daha az hasar aldığına bakıldı.
Başlarını kollarıyla koruyan ve emniyet kemeri takılı olan kuklaların bile eklem yerlerinin kırıldığı görüldü.
Emniyet kemeri takan ancak başlarını korumayan kuklaların kritik kafa darbeleri aldığı, kemer takmayanların ise hayatta kalma şansının olmadığı görüldü.
Uçağın arkasındaki orta koltukların daha güvenli olduğu tespit edildi, yani kokpite ne kadar uzaktaysanız kurtulma şansınız o kadar yüksek. Business class’taki ilk 11 koltukta oturanların ve kokpittekilerin kurtulma şansı bulunmuyor. Son 35 yılın kaza raporları da bu deneyin sonucunu destekliyor.
Çünkü uçağın arka tarafına doğru çarpmanın şiddeti geriliyor. Çarpma şiddeti orta koltuklarda yerçekimi kuvvetinin 9 katı kadar, arka koltuklarda ise 6 katı kadar hissediliyor.
Elbette kazanın çeşidine, uçağın tipine göre bu durum değişkenlik gösterebilir.
Ayrıca şunu da unutmamak gerekir ki bir patlama veya yangın da olursa kurtulma şansı bir hayli düşecektir. Ek olarak; uçaktan acilen çıkmanız gereken bir kaza yaşandıysa acil çıkış kapısına yakın olan bir koltukta oturuyor olmanız avantaj sağlayacaktır, arbede esnasında daha erken inebilirsiniz.
Açıkçası uçakların düşme ihtimali çok düşük olduğu için her seferinde en güvenli koltuğu seçme uğraşı pek bir anlam ifade etmiyor. Üstelik bir uçak düştüğünde kurtulma şansı da bir hayli düşüktür. Hem istediğiniz koltuğu seçebilmeniz için çoğu havayolu şirketi ek ücret istiyor. Karar yine de sizin…
“Oturmak yerine uçak yere tam düşmek üzereyken atlarım” derseniz, böyle bir durumda ne olacağını şu içeriğimizde anlatmıştık:
Kaynaklar: 1, 2
