Yıldırım olmaksızın ortaya çıkması imkansız olan gök gürültüsünün şiddeti bölgeden bölgeye farklılık gösteriyor. Uzun süreli veya kısa süreli ani gümbürtüler şeklinde ortaya çıkan gök gürültüsünün duyulması her zaman yıldırım düştüğü anlamına gelmiyor. Bazen iki bulut aras elektrik aktarım sonucu şimşek çakmış da olabiliyor.
EN ŞİDDETLİ ŞİMŞEK
Venezuela’da yer alan bir göl, dakikada 28 şimşek çakması ile dünyanın en çok şimşek görülen bölgesi olarak biliniyor. Venezuela Catatumbo Nehri’nin Maracaibo Gölü ile birleştiği yerde yılın 260 günü yağmur, fırtına ve şimşekle geçiyor. Burada geceleri gökyüzü, binlerce şimşeğin doğal yoldan ortaya çıkardığı elektrik sonucu dokuz saat boyunca aydınlık kalıyor.
Başka bölgelerde nadiren bir görünen yaz fırtınaları Ekvator’da tüm yıl boyunca sürüyor. Orta Afrika’daki Kongo Cumhuriyeti dünyanın gök gürültülü fırtına merkezi olarak bilinmekte. Yılda km kare başına düşen 158 şimşekle ‘Kifuka’ adlı dağ köyü, dünyanın en fazla şimşek çakan yeri olarak görülüyordu. Fakat yapılan son araştırmalara göre bu veriler değişti…
MARACAİBO GÖLÜ
Venezuela ‘Maracaibo Gölü’ km başına düşen şimşek sayısının 250 olmasıyla zirveyi ‘Kifuka’ adlı dağ köyünden devralıyor. Guinness rekorlar kitabına giren bu gölde dakikada 28 şimşek görülebiliyor. bölgede Ocak ve Şubat aylarında dinen fırtınalar, Ekim’de doruğa çıkıyor.
Uzmanlar bu bölgenin neden bu kadar şimşek aldığını halen araştırıyor. 1960’larda, uranyum bakımından zengin kayalıkların buna sebep olduğu zannediliyordu. Şimdilerde ise bu düşünce değişti ve yer altındaki petrol yataklarından çıkan metan gazı nedeniyle gölün üstündeki havanın elektrik seviyesinin artmasına bağlandı.
Henüz kanıtlanamadığı için genel olarak bölgenin topoğrafik yapısı, dağların etekleri, girintili deniz kıyıları ve rüzgarın esme biçimi etkenler arasında gösterilmekte.
GÖK GÜRÜLTÜSÜ NASIL OLUŞUR?
Şimşek ve yıldırım çakmasıyla beraber elektrik boşalır ve etrafta aniden çok yüksek derecelere ısınan havanın basıncı aşırı bir şekilde artar (yaklaşık olarak normal atmosfer basıncının 50 katı) Sıcaklığı da (30.000 °C ye kadar) artan hava, genleşmeye başlar. Bu değer Güneş’in yüzey sıcaklığının yaklaşık beş katına eşittir. Yüksek hızdaki bu genleşme sonik patlamalara neden olur ve bu sonik dalgalar da bazen ödünüzü kopartan gök gürültülerini oluşturur.
BBC
