Avustralya’da bulunan New South Wales Üniversitesi’nden araştırmacılar, son interglasiyalda (günümüzden 116.000 ile 129.000 yıl önce) gerçekleşen hızlı deniz seviyesi artışı üzerine bir çalışma gerçekleştirdiler. Araştırmacılar, deniz seviyelerinde gerçekleşen yaklaşık 3 metrelik bir artışa Batı Antarktika Buz Tabakası’nda meydana gelen buzul erimesinin neden olduğunu keşfettiler
Araştırmanın sonuçları bugün Proceedings of the National Academy of Sciences’ta yayınlandı. Yayınlanan makaleye göre deniz seviyelerini 3 metre yükseltecek boyutta bir buzul erimesi için deniz sıcaklığının 2 derece yükselmesi gerekiyordu.
Bilim insanları, Batı Antarktika Buz Tabakası’ndaki buzulların çoğunun 2°C’lik artış sonucunda, son interglasiyalin ilk bin yılında eridiğini açıkladılar. Makalenin de baş yazarı olan araştırmacılardan Profesör Chris Turney, “Erime muhtemelen 2°C’den daha düşük bir okyanus ısınmasından kaynaklandı. Okyanus sıcaklığındaki bu artışın etkileri, bugün gerçekleşen Batı Antarktik erimesi göz önüne alındığında gelecek için önemli önemli bilgiler sağlıyor” dedi.
Batı Antarktika Buz Tabakası’ndaki büyük erimenin olduğu dönemde okyanuslar şimdi olduğundan 2°C soğuktu. Denizlerin ısınmasıyla birlikte erime hızlandı ve su seviyesi yükseldi. Turney, “Bu çalışma, daha sıcak bir Dünya’da Batı Antarktika Buz Tabakası’nın çoğunu kaybedeceğimizi gösteriyor” dedi.
Çoğunluğu yüksek bir zemin üzerine oturan Doğu Antarktika Buz Tabakası’nın aksine Batı Antarktika Buz Tabakası deniz tabanına dayanmaktadır. Tabakanın orta kısmı, buz rafları olarak isimlendirilen geniş ve yüzen buzullarla çevrilidir. Okyanus suyu sıcaklıkları arttığında buz rafları eriyerek, buzul tabakasının ortasını korumasız hale getiriyor. Chris Turney ve ekibi, antik çağda gerçekleşen erimeyi incelemek için Batı Antarktika Buz Tabakası’nın çevresinde bulunan Patriot Hills Mavi Buz Bölgesi’ne gittiler.
Mavi buz bölgeleri, Antarktika’da gözlenen bir rüzgar türü olan katabatik rüzgarlar tarafından oluşturulur. Bu rüzgarlar dağların üzerine estikçe kar tabakasını ortadan kaldırırlar. Kar tabakasının ortadan kalkmasının ardından buzda aşınma meydana gelmeye başlar. Aşınmış buzun altından ise tarihi buz yüzeyi ortaya çıkar.
Chris Turney ve ekibi, buz tabakasının çekirdeğine ulaşmak yerine mavi buz bölgesinden bulunan yatay buz çekirdeklerinin analizini yaptılar. İzotop ölçümleri sırasında araştırmacılar, son interglasiyalden hemen önce bir boşluk keşfettiler. Buz seviyesinde meydana gelen bu boşluk, deniz seviyelerinin çok yükseldiği dönemle çakışıyor. Bu çakışma Batı Antarktika Buz Tabakası’nın bu dönemde önemli miktarda buz kaybettiğini gösteriyor.
Araştırmacılar, sahadan elde edilen verileri kullanarak ısınmanın buz raflarını nasıl etkilediğini bulmak için simülasyonlar geliştirdiler. Simülasyondan elde edilen bulgular, okyanus suyu sıcaklığında meydana gelen 2°C’lik artışın deniz seviyesini 3.8 metre artırdığını gösterdi.
Araştırmacılar, geçmişe dönük bu araştırmalarla, sıcaklık artışı devam ettiği sürece gelecekte neler yaşanabileceğinin anlaşılabileceğini söylüyorlar. En sıcak buzullar arası dönemi yaşadığımız Heleson döneminde benzer şekilde okyanus suyunda 2°C’lik artış Batı Antarktika Buz Tabakası’nın erimesinin yanında Doğu Antarktika Buz Tabakası’nda da önemli bir erimeye neden olabilir.
