Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 4. Uluslararası Akıllı Ulaşım Sistemleri Türkiye Zirvesi’nde konuştu. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişme seyrinin güçlü bir duvar örmeye benzediğini belirten Uraloğlu, “Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişme seyri, güçlü bir duvar örmeye benzer. Nasıl ki bir duvarı tuğlaları üst üste koyarak inşa ediyorsak, teknolojide bilgilerin üst üste birikmesiyle gelişir. Akıllı ulaşım sistemlerindeki her gelişme de böyledir. Geliştirdiğiniz her yeni sistem ya da uygulama, bir sonraki yeniliğin temelini oluşturur. Bu, sistemin doğasında vardır. Yani, üretilen ve kullanıma sokulan hiçbir bilgi yok olmaz. Bilgi, bilgiyi üretir. Bu birikim yeni birikimleri desteklemek ve daha ileriye taşımak için kullanılır. Bu noktada bu yıl 4.sünü gerçekleştirdiğimiz Uluslararası Akıllı Ulaşım Sistemleri Zirvesi de daha önceki yıllarda elde ettiğimiz birikimin üstüne bilgi ve tecrübe koyacaktır.” dedi.
Ulaşım Sektöründe Teknolojik Dönüşüm
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ulaşım sektöründe teknolojik dönüşümün en önemli destekleyici unsurlarının başında Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS)’nin yer aldığını belirten Uraloğlu, “Bildiğiniz üzere Akıllı Ulaşım Sistemleri, ulaşımın daha güvenli, konforlu, enerji verimliliği sağlayan, ulaşım ağlarını etkin bir şekilde yöneten, bilgi ve haberleşme teknolojilerine dayanan sistemler bütünüdür. Bu sistem, teknoloji kullanımıyla birlikte, ulaşım altyapısının optimizasyonuna, kullanıcılar için ulaşım hizmetlerinin kalitesinin iyileştirilmesine, çevre dostu ulaşım seçenekleri sunulmasına katkılar sağlıyor. Bu nedenle her alanda olduğu gibi Akıllı Ulaşım Sistemlerinin de belirli bir politika ve strateji çerçevesinde yürütülmesi, gerekli düzenlemelerin yapılması ve bu alanda gelişmelerin takip edilmesi önem arz ediyor.” diye konuştu.
“Misyonumuz Yerli ve Milli Ulaşım Ağı Oluşturulmasıdır”
Uraloğlu, bakanlık olarak istişare halinde yürütülen çalışmalarla Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve Eylem Planları hazırladıklarının altını çizerek, Bu alanda politika ve strateji belirleyerek atılacak adımları ortaya koyduklarını vurguladı. Bakan Uraloğlu, “Akıllı Ulaşım Sistemleri alanına ilişkin temel sorumluluğumuz ve misyonumuz; Ülkemizde tüm ulaşım modlarına entegre, güncel teknolojileri kullanan, yerli ve milli kaynaklardan yararlanan, verimli, güvenli, etkin, yenilikçi, dinamik, çevreci, katma değer sağlayan ve sürdürülebilir akıllı bir ulaşım ağının oluşturulmasıdır. Bu alanda stratejilerimizi belirlerken de ileri ve yenilikçi teknolojilerle insan ve çevre odaklı ulaşımı sağlama vizyonuna odaklandık.” dedi.
“Serbest Geçiş Sistemini Hayata Geçirdik”
Bakan Uraloğlu, Türkiye’nin Akıllı Ulaşım Sistemleriyle tanışmasının ilk olarak elektronik ücret ödeme sistemleriyle başladığını anımsatarak, “Otoyol ve köprülerde 1999 yılında ilk olarak OGS uygulanmaya başladı. Daha sonra ise sürücülerin yanlarında taşıyabilecekleri elektronik kartlar ile ödeme yapılması sağlanan KGS (Kartlı Geçiş Sistemi) devreye alındı. 1 Şubat 2013 tarihinden itibaren ise KGS tamamen kaldırılarak HGS (Hızlı Geçiş Sistemi) uygulaması başladı. Aynı konuşmamın başında değindiğim tuğlaları üst üste koymak gibi hep geliştikçe daha iyi olan sisteme geçiş yaptık. Artık hepimizin en kıymetlisi zaman, yani hiçbirimiz bir yerde beklemek istemiyoruz. Onun için biz de Serbest Geçiş Sitemini hayata geçirdik. Artık büyük şehirlerde uygulamaya koyduğumuz Serbest Geçiş Sistemi’ni yakında ülke genelinde yaygınlaştıracağız. Bir TAK vasıtasıyla araç sahiplerimiz hiçbir bekleme yapmadan köprülerden geçiyor ve geçmeye devam edecek.” açıklamasında bulundu.
“Ulusal AUS Platformunu Hizmete Sunacağız”
Bakanlık olarak Türkiye’de akıllı ulaşım sistemlerinin planlanması, tanımlanması, yaygınlaştırması ve entegrasyonun sağlanması adına bir çerçeve sunan Ulusal AUS Mimarisi geliştirme çalışmalarını tamamladıklarının altını çizen Uraloğlu, “Ülkemizin Ulusal AUS Mimarisi oluşturma sürecinde, dünya literatür taraması ve iyi uygulama örneklerini inceleyerek ülkemizin mevcut ihtiyaçları ve gelecek perspektifini dikkate aldık. Aynı zamanda, AUS mimarisini yerelleştirme ve özgünleştirme çalışmaları ile ilgili hizmet paketlerini de belirledik. Ulusal AUS mimarisine ait mimari katmanların, hizmet paketlerinin ve mimari yazılım aracının yer aldığı bir ulusal AUS platformunu da yakında kamuoyunun hizmetine sunacağız. Söz konusu platformda, AUS sektörüne ait projeler, mevzuat, ulusal ve uluslararası alanda yapılan çalışmalar ve etkinlikler de yer alacak.” şeklinde konuştu.
“K-AUS Uygulama Koridorunun Kurulması Çalışmalarına Başladık”
Yapılan bu çalışmalarla Türkiye’de AUS uygulamalarının yaygınlaşmasında kullanılacak standartları ve haberleşme çözümlerini de belirlediklerinin altını çizen Uraloğlu, “Mevcut haberleşme altyapılarının coğrafi koşullar nedeniyle uygun olmadığı durumlarda, AUS sistemlerinin uydu üzerinden birbirleriyle haberleşmesini sağladık. TÜRKSAT’la birlikte mobil/sabit antenler ile Karada Hareket Hâlinde Uydu İletişim Antenleri geliştirdik. Yapay zekâ, derin öğrenme, Haypırlup, Blokzincir, nesnelerin interneti, bulut bilişim gibi yenilikçi teknolojilerin, gelecekte ülkemizin AUS politika ve uygulamaları üzerindeki potansiyel etkilerine yönelik detaylı raporlar hazırladık. Otonom araç, araç-araç, araç-altyapı haberleşme teknolojileri gibi yeni nesil teknolojilerin takibi amacıyla, ülkemiz için ilk örnek çalışma olacak Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemleri (K-AUS) Uygulama Koridorunun kurulması çalışmalarına başladık. İstanbul’da Hasdal ve İstanbul Havalimanı arasında kurulacak koridor ile kazaların ve trafik sıkışıklığının azaltılması, trafik güvenliğinin sağlanması, yakıt tüketimi ve çevresel olumsuz etkilerin azaltılmasını amaçlıyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Ulaşım Daha Verimli ve Konforlu Hale Getirilebiliyor”
Son yıllarda Akıllı Ulaşım Sistemleri alanında ortaya çıkan otonom araçlar ve akıllı hareketlilik gibi yeni trendlerin şehir içi ve şehirlerarası yollarda kullanılması amacıyla çalışmaların yoğunlaştığına da tanık olduklarını belirten Uraloğlu, “Bu sistemle trafiğin anlık olarak izlenmesiyle elde edilen veriler, Akıllı Sistemlerle arşivleniyor ve yeniden kullanılabiliyor. Yine, yapay zekâ destekli sistemler sayesinde de çeşitli ulaşım analizleri yapılarak trafik akışlarının önemli ölçüde iyileşmesi sağlanıyor, anlık trafik akışları planlanıyor. Büyükşehirlerde otopark problemlerinin çözümlenmesi, zaman ve yakıt tasarrufunun sağlanması, çevresel olumsuz etkilerin azaltılması amacıyla, elektrikli araç şarj istasyonlarını da içerecek şekilde akıllı otopark projeleri devam ediyor. Öte yandan bilgilendirme sistemleriyle toplu taşıma, trafik ve hava durumu gibi bilgilerin anlık olarak durakta bekleyen veya otobüs içinde seyahat eden yolcularla paylaşılmasıyla ulaşım daha verimli ve konforlu hale getirilebiliyor.” diye konuştu.
“Türkiye Kart İle Ödeme Yapmak Mümkün Olacak”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından geliştirilen Türkiye Kart ödeme sistemi çalışmalarıyla, ulusal hareketliliğin ve çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasına yönelik projelerin de hız kesmeden devam ettiğini belirten Uraloğlu, “Türkiye Kart sayesinde farklı şehirlerde aynı toplu taşıma kartı veya mobil uygulama ile ödeme yapmak mümkün olacak. Konya başta olmak üzere pilot şehirlerimizde Türkiye Kartın hayata geçirilmesi için Ptt tarafından çalışmalar devam ediyor. Sayıları hızla artan elektrikli araçlara ilişkin çalışmalarımız da sürüyor. Bu araçların ülkemizde de yaygınlaşması için gerekli olan teknik ve idari alt yapıya yönelik olarak çalışmaların yapılması ve elektrikli araç şarj istasyonlarının yaygınlaştırılması için ilgili Bakanlıklarımız ile koordineli olarak çalışıyoruz.” dedi.
T-ROTA Yazılımı Farklı Taşıma Seçeneklerini Bir Arada Kullanma Olanağı Sağlıyor
Türkiye’nin karayolu ve demiryolu ağında, uygun lokasyonlarda ve kapasitede şarj altyapısı oluşturulabilmesi için elektrikli şarj ağı planlama çalışmalarını da yürüttüklerini vurgulayan Uraloğlu, Şehirlerde bisiklet kullanımı ve mikro mobilitenin yaygınlaştırılması eylemleriyle trafik sıkışıklarının azaltılmasına katkı sunduklarını söyledi. Uraloğlu, “Bakanlığımız tarafından yürütülen ‘T-ROTA’ projesi kapsamında da toplu taşıma, araba kiralama, bisiklet, elektrikli scooter gibi farklı taşıma seçeneklerini bir arada kullanma olanağı sağlayan mobil bir yazılımı da yakında sizlerle paylaşıyor olacağız. Ayrıca araç ve yol durum bilgilerinin toplanması, elektronik ücret toplama, kaza ve acil durum bilgileri, sürücü bilgilendirme gibi servisler de yol ve sürüş güvenliğinin sağlanması için önem arz ediyor. Bu noktada ilgili üniversitelerimizle yürüttüğümüz çalışmalarla hücresel ve kablosuz haberleşme teknolojileri kullanılan araç içi bilgi sistemleri ve bu sistemler tarafından veri toplanmasına yönelik gerekli teknik altyapı çalışmalarını ortaya koyduk. Bu sayede ilgili altyapı geliştiricilerine, otomotiv üreticilerine, teknoloji geliştiricilere, ülkemizde araçtan her şeye teknolojilerinin uluslararası kriterlere uygun şekilde geliştirilmesi konusunda yol gösterici olmayı hedefliyoruz.” şeklinde konuştu.
“Bakanlığımız AUS Alanında Üniversitelerimizle İş Birliği İçerisindedir”
Türkiye’de Akıllı Ulaşım Sistemlerinin yaygınlaştırılması hususunda eğitim ve insan kaynağı konusunun da önem arz ettiğini kaydeden Uraloğlu, “Bu çerçevede AUS alanında nitelikli insan kaynağı yetiştirilmesi amacıyla ERTICO (Avrupa Karayolu Taşımacılığı Telematik Uygulama Koordinasyonu), Türkiye Akıllı Ulaşım Sistemleri Derneği ve Türkiye Belediyeler Birliği iş birliğiyle birçok farklı konu başlıklarında eğitimler düzenledik ve düzenlemeye devam ediyoruz. Bakanlığımız, AUS alanında, üniversitelerimizle de iş birliği içerisindedir. Bu doğrultuda “Araç İçi Bilgi ve Haberleşme Sistemlerinin (ABHS) Teknik Özelliklerinin Belirlenmesi” için Marmara Üniversitesiyle yürüttüğümüz projemizi yakın zamanda tamamladık, Boğaziçi Üniversitesiyle de “Akıllı Ulaşım Sistemleri Alanında İş Birliği Protokolü” imzaladık. Bu protokol çerçevesinde “Otonom Araçlar İçin Sürüş Mimarisi ve Bağlantılı Araç Trafik Test Senaryolarının Belirlenmesi” projesini bu ay sonunda tamamlayarak sonuçlarını yakında sektör paydaşlarımızın istifadesine sunmayı planlıyoruz.” dedi.
“2024-2030 Eylem Planı Taslağımızı Hazırladık”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak gerçekleştirdikleri tüm proje ve yatırımları çevre hassasiyetini de göz önüne alarak yaptıklarını vurgulayan Uraloğlu, “Avrupa Yeşil Mutabakatına uygun olarak yenilenebilir enerji kullanımının artması, daha yüksek enerji verimliliğinin sağlanması, sera gazı emisyonlarının azaltılması hedefleri ile uyumlu çalışmalarımızı sürdürmekteyiz. Tüm bu çalışmalarımızı yürütürken bir yandan da AUS konusunda gelecek dönemde yapacağımız çalışmaları planlamaktayız. Bu kapsamda 2024-2030 yıllarını kapsayacak şekilde ulusal akıllı ulaşım sistemleri 2024-2030 eylem planı taslağımızı hazırladık ve paydaşlarımızın görüşlerine sunduk.” dedi.
“Gerekli Analizlerin Yapılması ve En Uygun Modelin Benimsenmesi Önem Arz Ediyor”
Akıllı ulaşım için herkese uyan tek bir model olmadığını belirten Uraloğlu, sözlerini şöyle sürdürdü;
“Bir ülke için uygun olan bir model, sosyal, coğrafi, demografik ve benzeri pek çok nedene dayalı olarak diğer ülke için uygun olmayabilir. Bu itibarla, ülkenin ihtiyaçları ve altyapısına göre gerekli analizlerin yapılması ve en uygun modelin benimsenmesi önem arz ediyor. Biz de ülkemiz için belirleyeceğimiz modelin sürdürülebilir olması bakış açısıyla, gayretli ve özenli bir şekilde tüm çalışmalarımızı başarıyla sonuçlandırmaya devam edeceğiz. Bu gerçekten hareketle Akıllı Ulaşım Sistemlerinin yasal ve kurumsal düzenlemeleriyle ilgili her türlü ihtiyacı karşılayan yasal mercii olarak ülkemizi ulusal ve uluslararası platformlarda çatı bir sivil oluşum olarak temsil eden AUS Türkiye’yi; Gönülden destekliyor, başarılarının daimi olmasını temenni ediyorum.”
Bakan Uraloğlu, açılış konuşmasının ardından ödül alanlara ödüllerini takdim etti.
Ulaşımda Aklın Yolu Ödülleri kapsamında 10 kategoride 82 proje’nin başvuruda bulunurken, zirvede; Hareketlilik Teknolojisi, AUS Türkiye Özel Ödülü, Jüri Özel Ödülü ile Medya Ödülleri, Start-Up, En İyi Akademik Yayın, AUS Akademik Ar&Ge, Sektöre Katkı ve diğer kategorilerde ödül takdimleri gerçekleştirildi. Uraloğlu, Belediyecilik Ödülü kategorisinde “Her Kart Gaziantep Kart” ile Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’e, “Erişilebilir Konya” projesi ile Konya Büyükşehir Belediyesi Başkanı Uğur İbrahim Altay’a ve “Engelsiz Otopark Projesi” ile Jüri Özel Ödülünün sahibi olan Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı Fırat Görgel’e ödüllerini verdi. Bakan Uraloğlu, hediye takdiminin ardından etkinlik alanında bulunan stantları gezdi.
