Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) dünyada değişim rüzgarlarını hızla estirirken, her sektör kendine yeni bir rota çiziyor. Konut geliştiricilerin de bu dönemde ‘planları’ tam anlamıyla dönüşecek! Buna göre yeni projeler için kat planları ve sosyal donatı alanı planları değişiyor.
Evden çalışanlara ek bir oda geliyor, 1+1’ler kalkıyor. Yeni odaların maliyete getireceği ek yükten dolayı aynı odanın farklı amaçlara yönelik kullanımı için çalışmalar da yapılıyor. Çok büyük donatı alanları yerine, yeri geldiğinde site alanını dışarıdan da soyutlayabilecek küçük donatılar geliyor. Sektör temsilcileri, gayrimenkule olan ilginin azalmak yerine, ihtiyaca yönelik olarak artacağını değerlendiriyor.
Daha önce Milliyet’e konuşan gayrimenkul uzmanları, tüketici talebinin balkonlu, bahçeli ve geniş dairelere olacak şekilde değiştiğini, hatta şehir merkezlerine yakın bölgelerde arazi arayışlarının da arttığını değerlendirmişti.
Araştırma yaptırıyor
Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, talepleri ve ihtiyaçlardaki değişimi ortaya koyabilecek araştırmaların gerekli olduğunu, hem Türkiye’de, hem de iş yaptıkları diğer ülkelerde web tabanlı bir araştırma yapacaklarını söyledi. Ardından odak gruplarla araştırmanın genişletileceğini belirten Timur, konut üretiminde öne çıkacak yöntemlere ilişkin şöyle konuştu:
“İnsanlar daha geniş mekanlar beklerken, kullanım amaçlarında da değişiklik yaşanıyor. Ufak da olsa çalışma alanları, eşler ve çocukların bağımsız vakit geçirebilecekleri alanlar bekleniyor. Araştırma sonuçları da bize nasıl ilerlememiz gerektiğini daha iyi gösterecek.”
Aynı anda iki oda
Ortada ‘arzular ve gerçekler’ olmak üzere iki unsur olacağını vurgulayan Erden Timur, “Evet değişen talepler ve satın alma arzusu var. Ancak bir de dünyada satın alma gücünün düşeceğine yönelik bir gerçek var” dedi. Bu nedenle planlamaların doğru yapılması ve bu ek ‘oda’ların ek maliyet oluşturmaması için çalışılması gerektiğine dikkat çeken Timur, “Bu da inovasyonla olacak. Bu süreç geçse de insanların evde kalma süresinin artacağı düşünülüyor. Satın alma gücü düşerken, parasal genişleme yaşanırken gayrimenkul fiyatı da ister istemez artacak. Tasarım ise demokratikleştiriyor. Bir tarafta pahalı giyim markalarını düşünün, diğer tarafta ise tasarımla daha uygun fiyata sunanlar var. Mesela daire içleri yeniden şekillenebilir. Yatak odası aynı anda çalışma odası olarak kullanılacak şekilde yorumlanabilir” diye konuştu.
Şantiyeler ve projeler
Gayrimenkul geliştiriciler bir taraftan projeler için tüketici ihtiyaçları yönünde değişikliğe giderken, diğer taraftan ise inşaat şantiyelerinin çalışmalarını planlıyor. İlgili bakanlıklar tarafından daha önce alınan ve şantiyelerde uygulamaya geçirilen Kovid-19 kuralları ve ileriye dönük planlara yönelik çalışmalar yapıldığını anlatan Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, “Tedbirlerimizi en iyi şekilde hayata geçirdik” dedi.
Projelerdeki yeni planlara ilişkin bazı detayları paylaşan Durbakayım, “Alışkanlıklar değişebilir ama konut ihtiyacı ve alımı devam eder” derken, şunları söyledi:
“Bu süreçten önce evindeki duvarın rengine bile dikkat etmeyen insanlar vardı. Şimdi evde kaldıkça yeni talepler ortaya çıkacak. İnsanlar önce araba alır, sonra ev almayı düşünürdü. Şimdi ev alımı öncelikli hale gelecek. Projelerde daha hür ve ferah yaşanabilecek planlar ele alınacak. İlk 1+1’leri 50 yıl önce ben yapmıştım. 1+1’lerin amacı kendini tamamlıyor. Evlerde çalışma alanı gibi ayrı alan ihtiyacı oluştu. Planlarda göz önüne alınacak, kat planları değişecek. Sosyal donatı alanları gerektiğinde içine kapanmayı sağlayan alanlar olarak dönüşecek. Büyük asansörler yerine küçük asansörler olacak.”
Dünyada uygulanan neler var?
Erden Timur, dünyada uygulanan çeşitli yöntemlerin de ileride Türkiye’ye uyarlanabileceğini söyledi. Timur, “Bunlar içinde ‘satın almak için kirala’ ‘aboneli yaşam’ gibi sistemler var. Mesela 20 yıllık için ödemeler yapmaya başlıyorsun, çocukların senden daha da az ödeyerek yaşamaya devam ediyor. Bunun mantığında ‘toprak ve bina zaten var, boşuna tekrar para ödeme’ fikri var. ‘Sen yaşayacağın süre için öde’, deniyor. Bunlar gelecek dönemler için düşünülebilir” dedi.
İstihdama hızlı katkı
Kovid-19 öncesinde gayrimenkul sektöründeki daralmayı hatırlatan Nazmi Durbakayım, bu nedenle mevcut sürecin sektöre etkisinin daha sınırlı olduğunu ifade etti.
Durbakayım, “Zaten artan inşaat maliyetlerini fiyatlara yansıtmamıştık. Yansıtmış olsaydık, buradan küt diye geri gidilecekti. Ama arkamız duvar. Fiyatlar maliyetimizin altında. Proje deseniz, yeni ruhsat alımı yüzde 50 azaldı. Bizim ekonomiye en önemli katkılarımızdan biri, istihdama hızlı katkı sunmamız. Bu nedenle en ufak bir iyileşme, ekonomi için büyük değerdir” diye konuştu.
