Dünya Kadınlar Günü tüm dünyada her yıl 8 Mart’ta kutlanıyor ve bugün kadın hakları hareketinin odak noktası.
TARİHİ 1800’LÜ YILLARA DAYANIYOR
8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün tarihi, 1800’lü yıllara dayanıyor.
8 Mart 1857 tarihinde ABD’nin New York kentinde binlerce kadın işçi daha iyi çalışma koşulları istemiyle bir tekstil fabrikasında greve başladı. Ancak polisin işçilere saldırması ve işçilerin fabrikaya kilitlenmesi ve korkunç bir şekilde arkasından çıkan yangında işçilerin fabrika önünde kurulan barikatlardan kaçamaması sonucunda 120 kadın işçi hepimizin hala acısı olacak şekilde can verdi. O ölümler, dünya kadınlarının seslerini duyurabilmesi için yakılan ateşin ilk kıvılcımı oldu.
YILLAR SONRA GELEN ANMA
8 Mart günü hemen olayın ertesinde Kadınlar Günü olarak kutlanmadı. İlk teklif 53 yıl sonra geldi. 26-27 Ağustos 1910’da Danimarka’da toplanan İkinci Uluslararası Sosyalist Kadınlar konferansında. O kadınların anısına 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanması ancak 54 yıl sonra olabildi.
İLK ANMA 1911 YILINDA
Alman Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, ölen ABD’li kadın işçilerin anısına 8 Mart’ın “Dünya Kadınlar Günü” olarak anılmasını önerdi. Öneri oy birliği ile kabul edildi. İlk anma 1911 yılında oldu. 10 yıl sonra, 1921’de Üçüncü Uluslararası Kadınlar Konferansı’nda günün adı “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak değiştirildi.
Bazı ülkeler, Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yıllarında, Kadınlar Günü kutlamalarına ve anmalarına yasaklar, kısıtlamalar getirdi. Kadınlar 1960’lı yılların sonunda 8 Mart’ı yeniden anmaya başlayabildiler.
Son olarak Birlemiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık 1977’de, 8 Mart tarihinin “Dünya Kadınlar Günü” olarak anılmasını kabul etti. Ancak orada, BM tarafından yazılan günün tarihçesinde, ölen işçilerin anısına atıf yapılmadı.
8 Mart Türkiye’de ilk kez 1921’de kutlandı. 1975 yılından sonra kitlesel kutlamalar başladı. 12 Eylül Darbesi ile ara verilen kutlamalar 1984’ten bu yana devam ediyor.
