2019 yılı Türkiye’nin pek çok anlamda değişikliklere şahit olduğu bir yıl oldu. Vergi ve finansal düzenlemeler açısından da daha önce hayatımızda olmayan pek çok başlık gündeme geldi. Özmen Mali Müşavirlik Kurucu Ortağı Uzman Mali Müşavir Evren Özmen, 2019 yılında Türkiye’nin vergi gündeminde yaşanan ve hayatımıza giren tüm gelişmeleri 25 maddede özetledi.
İnternet üzerinden verdiğimiz reklamlar için ek vergi ödemeye başladık
2019 yılında Ocak ayı itibari ile yürürlüğe giren Cumhurbaşkanlığı kararı ile Facebook, Google gibi İnternet ortamlarında verdiğimiz reklamlara yüzde 15 daha fazla vergi ödemeye başladık.
Ticari davalar için arabuluculuk zorunlu oldu
2019 yılı Ocak ayı başı itibari ile konusu para ödenmesi olan alacak ve tazminat taleplerinde, arabulucuya başvurmadan dava açılamaması ile ilgili uygulama yürürlüğe girdi. Kasım ayı sonu itibari ile Adalet Bakanı’nın açıklamasına göre arabulucuya başvuran tarafların yüzde 50’sinin ihtilaflı konuları mahkeme aşamasına gelmeden çözülmüş.
Plastik poşet beyannamesi verilmeye başlandı
Şubat Ayı itibari ile ilk defa ücretlendirmeye tabi olan plastik poşetlerin beyanları, e-Devlet Kapısı veya interaktif vergi dairesi üzerinden, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile ilgili işlemlerin bulunduğu sayfadaki “Plastik Poşet Beyanı” bölümünden yapılmaya başlandı.
İhracat bedellerinin yurda getirilme zorunluluğu altı ay daha uzatıldı
1989 yılı ile 2008 yılı arasında uygulanan ihracat bedellerinin döviz alım belgesine bağlanma zorunluluğu 2018 yılında tekrar uygulanmaya başlandı. Mart ayında bu uygulama tekrar altı ay uzatıldı. Eylül ayında bir sefer daha uzatılan ihracat bedellerinin yurda getirilme zorunluluğu için son tarih, eğer uzatılmaz ise 2020 yılının Mart ayı.
Katma Değer Vergisi kanunundaki değişiklik ile artık geçmiş yıla ait faturaların da katma değer vergisi kullanılabilmesi mümkün oldu
Nisan ayında katma değer vergisi kanununda yapılan değişiklik ile yıl atlasa bile bir önceki seneye ait giderlerin katma değer vergisi tutarlarının indirim konusu yapılabilmesine imkan sağlandı. Eskiden Aralık ayı gider belgelerinde yer alan katma değer vergisi tutarı bir sonraki sene ocak ayında ödenecek vergiden düşülemiyordu.
Döviz Alırken vergi uygulaması yıllar sonra tekrar başladı
Mayıs ayından itibaren banka ve döviz satış bürolarından döviz alırken, binde bir BSMV ödemeye başladık. 2020 yılı başı itibari ile ise bu oran binde ikiye çıkacak.
Yurt dışından cep telefonu getirme hakkı, iki yılda birden, üç yılda bire çıkarıldı
Mayıs ayı itibari ile 22 Euro’yu aşmayan ürünlere tanınan vergi muafiyeti kaldırıldı. Fiyatı 5 euro olan bir ürünün son kullanıcıya maliyeti yaklaşık 9-10 euro oldu.
Yurt dışından cep telefonu getirme hakkı iki yılda birden, üç yılda bire çıkarıldı.
100.000 USD üzerinde döviz alımı işlemlerine bir gün valör getirildi
Mayıs ayından itibaren dövize spekülatif talep olmaması için 100.000 dolar üzeri döviz alım işlemleri için bir gün valör süresi getirildi. Ancak hala iki ayrı bankadan 99.000 USD alımı olur ise ne yapılacağı ile ilgili bir düzenleme bulunmuyor.
Cep telefonlarında ÖTV artışı oldu
Yine Mayıs ayı itibari ile cep telefonlarında yüzde 25 olan ÖTV bazı telefonlar için yüzde 40, bazıları için yüzde 50 oldu. Yeni model bazı telefonların fiyatı 12.000 liraları geçti.
Yapı kayıt belgesi tutarını ödeyemeyenlere son gün sürprizi geldi
Haziran ayı sonu, İmar barışı ödemelerinin tamamlanması gereken son tarih olarak belirlenmişken, 30 Haziran günü ödemenin son saatlerine doğru Cumhurbaşkanı kararı ile ödeme süresi belli şartlar dahilinde 31.12.2019 tarihine kadar uzatıldı.
Kamu alacaklarında gecikme faiz oranı arttı sonra tekrar düştü
Temmuz ayı itibari ile faizler artınca kamu alacaklarında aylık yüzde 2 olan gecikme zammı oranı, yüzde 2,5 olarak artırıldı sonra Ekim ayında faizler düşünce tekrar yüzde 2’ye düşürüldü.
Turizmcilere ilk düzenleme Temmuz’da geldi
15 Temmuz itibari ile Türkiye’nin turizm hedeflerine ulaşmasını teminen Türkiye Turizmi Geliştirme Ajansı kuruldu. Turizmcilerden belli oranlar itibari ile Turizm payı alınmasına bu şekilde başlanmış oldu.
Yurt dışı çıkış ve Telefon Kullanım İzin Harçları Arttı
Ağustos Ayı itibari ile 15 TL olan yurtdışı çıkış harcı 50 TL oldu ayrıca yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı ise 1500 TL ye yükseltildi. 2018 yılında 170 TL olan telefon kullanım izin harcı kademe kademe artırılarak Ağustos ayından itibaren 1500 TL oldu.
Vergi dairesinden yıl içinde iş değiştirenlere yazılar gelmeye başladı.
Temmuz -Ağustos aylarından başlayarak yıl içinde iş değiştirip ikinci işverenden aldıkları ücret belli bir tutarı geçen birçok kişiye vergi dairesinden yazılar gelmeye başladı.
Kendi Libor’umuz geldi. TLREF oluşturuldu
Ağustos ayı itibari ile kendi LIBOR’umuz TLREF oluşturuldu. Dünyada faiz oranını belirlemek için en yaygın olarak kullanılan oranlardan biri olan LIBOR’un, 2021 sonu itibarı ile tamamen kullanımdan kalkacak olması nedeniyle Uluslararası Standartlarla Uyumlu Türk Lirası Referans Faiz Oranımız TLREF Ağustos ayından itibaren hesaplanmaya başladı.
E-Hacizler başladı
Eylül ayı itibari ile Vergi ve SGK borcu olan yüz binlerce işletmeye itibaren elektronik haciz (e-haciz) yapıldı. Birçok kişinin hesabına bloke kondu. Ekim ve Kasım aylarında e-hacizler devam etti.
Bazı avukatlık hizmetlerinde katma değer vergisi indirimi yapıldı
Ekim Ayında bazı Avukatlık hizmetlerinde KDV yüzde 18’den yüzde 8’e düşürüldü. Aile ile mahkemeleri, tüketici mahkemeleri ve çocuk mahkemelerinin görev alanına giren davalar ve işler, vesayet davaları ve işleri; ile bu davalara bağlı kanun yolları; iş uyuşmazlıklarında dava şartı olarak arabuluculuk ile bunlara bağlı ilamlı icra takipleri kapsamında verilen avukatlık hizmetlerinde KDV yüzde 18’den yüzde 8’e indirildi.
Paya dayalı kitle fonlaması tebliği yayımlandı.
Ekim ayı başında uzun süredir taslak halinde bekleyen ve ilgili sektörlerden görüş alınarak hazırlanan paya dayalı kitle fonlaması tebliği 3 Ekim 2019 tarihli resmi gazetede yayımlandı. Girişimcilerin bu sayede mali kaynaklara erişiminin kolaylaşacağı umuluyor.
Faturalar elektronik ortama taşınması ile ilgili kapsamlı tebliğ yayınlandı.
Ekim ayında şirketlerin e- dönüşümün süreci ile ilgili çok kapsamlı bir tebliğ yayımlandı. Tebliğde dikkat çeken hususların başında 5000 TL üzeri faturaların 2020 başından itibaren kağıt ortamında kesilememesi konusu vardı.
Yargı reformu birinci paketi ile Ceza Muhakemesi Kanunu’nda önemli değişiklikler yapıldı
Ekim ayında Yargı Reformu Strateji Belgesi’nin ilk paketi Resmi Gazetede Yayımlandı. En önemli değişiklikler Soruşturma aşamasındaki tutukluluk sürelerine sınır getirilmesi, Seri muhakeme ve basit yargılama usulleri getirilerek Temyiz edilebilecek kararların kapsamı genişletildi.
Özel bankaların vergi ödemelerine aracılık etmesine yönelik protokoller iptal edildi
Kasım ayı itibari ile 2020 yılı başından sonra geçerli olmak üzere özel bankaların vergi ödemeleri ile ilgili olarak tahsilat ve aracılık yetkileri iptal edildi. 2020 başından itibaren vergi ödemeleri için sadece kamu bankaları yetkili olacak.
Türkiye ‘İş Yapma Kolaylığı Endeksi’nde 10 basamak yükseldi.
Ekim ayında Dünya Bankası tarafından her yıl açıklanan iş yapma kolaylığı endeksinde Türkiye 43’üncü sıradan 33’üncü sıraya yükseldi. Bu olumlu gelişmenin 2020 yılında ülkemize gelecek doğrudan sermaye yatırımı konusunda etkili olacağını düşünüyoruz. Listede 1’inci sırada Yeni Zelanda, 2’inci sırada ise Singapur bulunuyor.
Açık Bankacılık reformu yasalaştı
Kasım ayı içinde ilerleyen günlerde çok daha fazla konuşacağımız ödeme hizmetleri mevzuatında Açık Bankacılığa Yönelik önemli değişiklikler yapıldı. Bankalarda bulunan finansal verilerimizin belli sınırlar dahilinde izin verdiğimiz Fintech şirketleri ile paylaşılarak bankacılık hizmetlerinin müşteriye daha fazla fayda sağlayacak bir modele dönüşeceği günlerin uzakta olmadığını düşünüyoruz.
Yerli ve Milli Derecelendirme Kuruluşumuz oldu
Kasım ayı sonunda Türkiye Bankalar Birliği, JCR Avrasya’nın yüzde 85.05 hissesinin kurucu ortaklarından satın alarak JCR (Japan Credit Rating Agency) ile mevcut ortaklığın devam ettirilmesi konusunda anlaşmaya varıldı.
Vergi Kanunlarında önemli değişiklikler ve yeni vergi kalemleri geldi
Aralık ayı vergi gündemi açısından son derece yoğundu. Üç yeni vergimizin olmasının yanı sıra birçok mevcut vergi düzenlemesinde de değişikliğe gidildi. Aynı yıl içinde Turizmcilere ikinci kez ek bir maliyet, konaklama vergisi ile geldi. Dünyada da gündem olan Dijital vergiyi Fransa’dan sonra ancak onların 2,5 katı oranla kanunlaştırdık. Binek araçlarla ilgili gerek alımında gerek devamındaki süreçte vergisel avantajlar ile ilgili kısıtlamalara gidildi. Kanunlar ve kanun değişiklikleri 2020 yılı başında ve devamında kademe kademe yürürlüğe girecek.
